Bir dizi HVAC sisteminin enerji verimliliği, soğutma modu için mevsimsel enerji verimliliği oranı olan SEER ve ısıtma modu için mevsimsel performans katsayısı olan SCOP ile ölçülür. Eurovent Certita Certification (ECC) 30 yıldır HVAC ürünlerinin enerji verimliliğini belgelendirmektedir, bu nedenle enerji performans derecelendirmeleri hakkında bir iki şey bilmektedir. Bu makalede SEER ve SCOP’u ve bunların neden önemli olduğunu inceleyeceğiz.
SEER ve SCOP’a neden ihtiyacımız var?
Çok çeşitli ürünler, enerji kullanımı söz konusu olduğunda belirli kriterlere ulaştıklarından emin olmak için düzenlenir. Isıtma ve soğutma sistemlerinden bilgisayarlara ve çamaşır kurutma makinelerine kadar enerji tüketen cihazlar, tüketicilerin daha çevreci seçimler yapmasına yardımcı olmak ve sürdürülebilir ürünlerin geliştirilmesi için üreticiler arasındaki rekabeti teşvik etmek amacıyla derecelendirilmektedir.
Avrupa Komisyonu’nun Ekotasarım Direktifi (2005/32/EC), enerji ile ilgili ürünlerin (ErP) çevre üzerindeki etkisini azaltmayı amaçlamaktadır. Isıtma ve soğutma için kullanılan ürünlerin minimum enerji verimliliği gereksinimlerini karşılaması gerekmektedir. SEER ve SCOP, hem yönetmeliklere uymak hem de sistemlerin aynı veri setleri kullanılarak doğrudan karşılaştırılmasına olanak sağlamak için soğutma ve ısıtma verimliliklerinin derecelendirilmesi için gerçekçi standartlaştırılmış ölçümler sunar.
Sezonsal Enerji Verimliliği Oranı (SEER) nedir?
SEER, soğutma grupları ve klima sistemleri gibi ürünlerin soğutma verimliliğini ölçer. Bir cihazın bir yıl boyunca günlük kullanımını daha doğru bir şekilde yansıtmayı amaçlayan Enerji Verimliliği Oranının (EER) bir evrimidir. EER belirli bir noktadaki verimliliği verirken, SEER soğutma talebinin yıl boyunca değişeceğini dikkate alır ve mevsimsel kullanımı yansıtır.
SEER derecesi nasıl hesaplanır?
Tipik bir soğutma sezonu boyunca soğutma modunda bir ünitenin enerji tüketimini ölçmek için SEER, gerçek hayatı simüle etmek için farklı dış ortam sıcaklıkları ve yük kapasiteleri ile birlikte ayarlanmış bir iç ortam sıcaklığı kullanır. EN 14825 standardı test metodolojisini tanımlar. SEER aşağıdaki koşullarda hesaplanır:
Hava kaynağı:
| Kapasite | 100% | 74% | 47% | 21% |
| Dış ortam sıcaklığı | 35oC | 30oC | 25oC | 20oC |
Su kaynağı:
| Kapasite | 100% | 74% | 47% | 21% |
| Dış ortam sıcaklığı | 30oC | 26oC | 22oC | 18oC |
SEER derecesi, BTU cinsinden toplam soğutma çıkışının (farklı koşullarda) watt cinsinden kullanılan toplam elektrik enerjisine bölünmesiyle hesaplanır.
İyi bir SEER derecesi nedir?
SEER derecesi ne kadar yüksekse, sistemin maksimum verimliliği de o kadar yüksektir. SEER, HVAC geçmişi ve bilgisi ne olursa olsun, herkesin anlaması kolay, değerli ve somut bir rakam sunar.
Aşağıda 12kW’ın altındaki havadan havaya ürünler için SEER derecelerine bir örnek verilmiştir:
| Enerji verimlilik sınıfı | SEER |
| A+++ | SEER ≥ 8.50 |
| A++ | 6.10 ≤ SEER < 8.50 |
| A+ | 5.60 ≤ SEER < 6.10 |
| A | 5.10 ≤ SEER < 5.60 |
| B | 4.60 ≤ SEER < 5.10 |
| C | 4.10 ≤ SEER < 4.60 |
| D | 3.60 ≤ SEER < 4.10 |
| E | 3.10 ≤ SEER < 3.60 |
| F | 2.60 ≤ SEER < 3.10 |
| G | SEER < 2.60 |
Mevsimsel Performans Katsayısı (SCOP) nedir?
SCOP, ısı pompaları gibi ürünlerde ısıtma verimliliğini ölçmek için kullanılır. Bir sistemin bir yıl boyunca günlük kullanımının daha doğru bir yansımasını vermeyi amaçlayan Performans Katsayısının (COP) bir evrimidir. COP belirli bir noktadaki verimliliği verirken, SCOP ısıtma gereksinimlerimizin değiştiğini dikkate alır. SCOP mevsimsel kullanımı taklit eder ve tüm sistem optimum seviyede çalışırken cihaz için maksimum verimlilik derecesi verir.
SCOP derecesi nasıl hesaplanır?
Tipik mevsimsel çalışma koşullarını temsil etmek için üç Avrupa iklimi kullanılabildiğinden, SCOP SEER’den biraz farklı hesaplanır. Bunlar, Ortalama iklim için Strazburg, Daha Sıcak iklim için Atina ve Daha Soğuk iklim için Helsinki’dir. Üç iklimde çok farklı kış sıcaklıkları yaşandığından, bu, HVAC uzmanının sistemin kurulu ortamda nasıl çalışacağını anlamasına yardımcı olur.
EN 14825 standardı test metodolojisini tanımlar. Enerji verimliliği, kısmi yük koşulları dikkate alınarak önceden tanımlanmış dört çalışma noktasında hesaplanır. SCOP, EN14825 Ortalama profili, Sıcak profil ve Soğuk profil isteğe bağlı seçenekleri ile hesaplanır:
Ortalama profil:
| İç ortam sıcaklığı | 20oC | 20oC | 20oC | 20oC |
| Kısmi yük oranı | 88% | 54% | 35% | 15% |
| Dış ortam sıcaklığı | -7oC | 2oC | 7oC | 12oC |
Daha sıcak profil:
| İç ortam sıcaklığı | 20oC | 20oC | 20oC |
| Kısmi yük oranı | 100% | 64% | 29% |
| Dış ortam sıcaklığı | 2oC | 7oC | 12oC |
Daha soğuk profil::
| İç ortam sıcaklığı | 20oC | 20oC | 20oC | 20oC | 20oC |
| Kısmi yük oranı | 82% | 61% | 37% | 24% | 11% |
| Dış ortam sıcaklığı | -15oC | -7oC | 2oC | 7oC | 12oC |
SCOP derecesi, farklı çalışma noktalarında saat başına kilowatt (kWh) cinsinden toplam ısıtma çıktısının, kullanılan toplam elektrik enerjisine (yine saat başına kilowatt cinsinden) bölünmesiyle hesaplanır.
İyi bir SCOP derecesi nedir?
Tıpkı SEER gibi, sayı ne kadar yüksekse enerji performans derecesi de o kadar yüksektir. SCOP rakamlarının SEER kadar yüksek olmadığını fark edeceksiniz, bunun nedeni ısıtmanın soğutmadan daha fazla enerji kullanması ve aynı verimliliğe ulaşamayacak olmasıdır. Bu nedenle, soğutma talebinden daha fazla ısıtma talebine sahip sistemleri seçenler, hangi sistemin genel olarak en iyi verimliliği sunacağını hesaplarken SCOP derecesine öncelik verebilirler.
Aşağıda 12kW’ın altındaki havadan havaya ürünler için SCOP derecelendirmelerine bir örnek verilmiştir:
| Enerji verimlilik sınıfı | SCOP |
| A+++ | SCOP ≥ 5.10 |
| A++ | 4.60 ≤ SCOP < 5.10 |
| A+ | 4.00 ≤SCOP < 4.60 |
| A | 3.40 ≤ SCOP < 4.00 |
| B | 3.10 ≤ SCOP < 3.40 |
| C | 2.80 ≤ SCOP < 3.10 |
| D | 2.50 ≤ SCOP < 2.80 |
| E | 2.20 ≤ SCOP < 2.50 |
| F | 1.90 ≤ SCOP < 2.20 |
| G | SCOP < 1.90 |
Sistemim belirtilen SEER ve SCOP değerlerine ulaşacak mı?
SEER ve SCOP, tipik bir yıl boyunca mevsimsel HVAC enerji kullanımının iyi bir göstergesidir. Bununla birlikte, hatırlanması gereken önemli bir nokta, SEER ve SCOP’un en yüksek performans gösteren bir sistemin ölçümleri olduğudur. Herhangi bir sistemin zamanın %100’ünde optimum performans göstermesi pek olası değildir.
Sistem performansı şunlara bağlı olacaktır:
- Tüm sistemin iyi tasarımı ve profesyonel kurulumu
- Düzenli bakım
- Şartlandırılan binanın büyüklüğü ve enerji verimliliği
- Sistemin boyutu ve hava işleme kapasitesi
- Sistemin günlük kullanım süresi
- Tercih ettiğiniz iç ortam sıcaklığı
- Dış hava sıcaklığı.
Dolayısıyla, iyi tasarlanmış, kurulmuş ve bakımı yapılmış bir HVAC sisteminin verimli ve en iyi potansiyelde çalışması gerekirken, enerji verimliliği bir dizi etkiye bağlı olarak değişebilir. Yine de SEER ve SCOP, sistemleri karşılaştırırken çok faydalı olabilir.
Neden sertifikalı SEER ve SCOP’a sahip bir ürün seçmeliyim?
Üreticiler veya distribütörler (ürün ithal ediliyorsa), Ecodesign gibi yönetmeliklere uygunluğu kanıtlamak zorundadır. Uyumluluğu sağlamak için yürürlükte olan mevzuat olsa da, testler esasen kendi kendini yönetmektedir ve bu da yanlışlıkla testlerin kalitesinde ve doğruluğunda ve dolayısıyla ürün performans iddialarını yönlendiren sonuçlarda değişikliklere yol açabilir.
Üçüncü taraf sertifikasyonu, belirtilen ve gerçek performans arasındaki farklılık riskini ortadan kaldırır ve şeffaf, bağımsız olarak doğrulanmış ürün verileri sağlayarak güven yaratır. Tüm ECC sertifikasyon programları ürünlerin derecelendirilmesi için ortak bir dizi kritere sahiptir ve tüm birimler sertifikasyon için tamamen aynı yol ve süreçten geçer.
Enerji performansına güvenebilmek, beklendiği gibi çalışan ürünlerin belirlenmesinde önemli bir adımdır. HVAC&R uzmanları için Eurovent sertifikalı bir ürün seçmenin katma değeri şunları içerir:
- Evrensel olarak anlaşılan performans verilerine erişim
- Ürün verilerinin doğru olduğuna ve uzman, bağımsız bir üçüncü tarafça titiz standartlara göre tarafsız bir şekilde test edildiğine dair güvence
- Sistemlerin beklendiği gibi performans göstereceğine dair güvence, çünkü doğrulanmış, gerçek yaşam performansına göre tasarlanmışlardır
- Ürünlerin yönetmeliklere, standartlara ve kanunlara uygunluğunun garantisi
- Ve bir dizi sertifikalı ürünün 10 yıl boyunca yedek parçaları mevcuttur. Bu da yıllarca servis edilebilecekleri anlamına gelir.
Enerji verimli bir HVAC sistemine ihtiyacınız varsa, bugün sertifikalı ürün rehberimizde arama yapın.
